فیزیوتراپی

الکتروتراپی

مفهوم کلمه الکتروتراپی تنها به معنی کاربرد درمانی جریان‌های الکتریکی است. اما امروزه به طور عام معنی وسیع‌تری دارد که معمولا شامل ارزیابی هم می‌شود. اما آنچه که ما فیزیوتراپیست‌ها با آن سروکار داریم استفاده از این عوامل الکتروفیزیکی در درمان و توانبخشی بیماران است.

استفاده از دستگاه‌های پیشرفته الکتروتراپی جـهت تسهیـل و تسـریع رونـد بهبود به عنوان جزئی از برنامه درمانی و توانبخشی بیماران می‌باشد. فیزیوتراپی ابوریحان مجهز به دستگاه‌های الکتریکی مانند TENS، فارادیک، IDC ،MWD، اینتر فرنشیال (IF)، اولتراسوند، (US) مادون قرمز (IR)، لیزر، مگنت تراپی، لیزرK، لیزر MLS و دستگاه‌های وازوپنومتیک و … می‌باشد که در آن‌ها از سیگنال‌های الکتریکی، مغناطیسی، امواج الکترومغناطیسی و امواج صوتی استفاده می‌گردد، که در جهت کاهش درد، التهاب، اسپاسم، تسریع ترمیم بافت، تحریک فیبرهای عصبی و عضلانی موثر می‌باشد.

به امید بهبودی روزافزون شما
فیزیوتراپی ابوریحان

تمرین درمانی

از آنجا که مهمترین قسمت درمان در فیزیوتراپی، استفاده از تمرینات درمانی مناسب می باشد. لذا استفاده از تجهیزات ورزشی و فضای ورزشی مناسب همواره مهم ترین دغدغه مجتمع فیزیوتراپی ابوریحان بوده است. در راستای این هدف علاوه بر اختصاص دادن فضاهای مناسب تحت عنوان سالن ورزشی به صورت کاملا مجزا برای خانم ها و آقایان در این مجموعه، در فراهم آوردن ساده ترین ابزار تا مجهزترین ابزار ورزشی کوتاهی ننموده ایم. برخی از این دستگاه ها عبارتند از :

• تردمیل حرفه ای
• پرس پا از نوع زنجیر بسته
• دستگاه کراس اور
• دستگاه پشت پا
• دوچرخه ثابت حرفه ای
• سیستم پولی شانه
• سیستم حرکات ورزشی با تراباند
• دستگاه کینسیس
• سیستم تعلیق درمانی شاتل
• سیستم های تعادلی
• و . . .

مگنت تراپی

بعد از سال‌ها مشاهدات کلینیکی و آزمایشگاهی، اثرات درمانی میدان مگنتیک روی بافت حیوانی و انسانی، این ادعا را ثابت کرد که میدان مگنتیک هر نوع سلولی را می‌توان مورد تست قرار داد، از اپی تلیال تا بافت عصبی، بافت کلاژنی، بافت عضلانی نرم از نظر فعالیت عناصر و ساختار سلولی را می‌تواند تحت تاثیر قرار دهد. اثر متقابل بین میدان مگنتیک و جسم از نقطه نظر انرژی روشن است و این تاثیرات با سیستم‌های عصبی موجود در ارگانیسم زنده توسعه می یابد. (inhibition- catalysis)
علی رغم میدان الکتریکی، میدان مگنتیک مغناطیسی می‌تواند از همه ساختارهای ارگانیسم بگذرد. میدان مگنتیک باعث اعمال نیرو روی حرکت Charges الکتریکی شود. میدان مگنتیک و الکتریکی به هم وابسته هستند:
همه فعالیت‌های بیولوژیکی برای انجام کار خود به میدان الکترومگنتیک نیاز دارند و جریان مولکولی کیفیت مغناطیسی هر ساختاری را برقرار می‌کند هنگامی حرکات یونی باعث برخاستن مولف های مغناطیسی فعالیت عضلانی عصبی circulatory می‌شود.
موفقیت‌های بدست آمده در سال اخیر در استفاده از میدان مگنتیکی Pulsed برای درمان استئوپاتیک و آرتروپاتیک باعث تقویت علاقه بیولوژیست‌ها به سمت کسب دانش بیشتر مکانیسم عمل میدان مگنتیک و همچنین افزایش اشتیاق درمانگران در توسعه استفاده درمانی آن‌ها شده است.
در میان انواع میدان مگنتیکی pulsed ،Low frequency زیر ۱۰۰ هرتز و Low intensity زیر ۱۰۰ gauss بهترین نتایج را در طیف وسیعی از کاربردها دارد.(Extremely low frequency = ELF)

اثرات درمانی Pulsed magnetic fields:

۱- Interaction between pulsed magnetic fileds & biological membranes

• افزایش درالاستیسیتی و مقاومت برای Traction membrance
• اثر روی سیستم‌های آنزیمی بین سلولی و membrance
• اثر روی روندهای تخریبی مربوط به کبد
• اثر روی نسبت بین آنتی ژن و آنتی بادی‌ها
• بهبود نفوذپذیری غشای سلولار و بنابراین تعادل یونی در هر دو سمت آن
• جهت دهی و انتقال عناصرسلولی
• جهت دهی ماکرومولکول‌ها
• چرخش و جابجایی مولکول‌های پارامگنتیک
• تغییر جهت دو قطبی‌های الکتریکال همراه با ارگانیزیشن آب در بیوساختارها

در بسیاری از موارد میدان مگنتیک باعث اثرات یکسانی در کسب تمرکز خارج سلولی یون‌های سدیم، پتاسیم، کلسیم در پروسه های بین سلولی می‌شود. تاثیر Flux خالص یونی از غشا، برای هر سرعتی از این flux یونی یک فرکانس خاص در نظر گرفته شده است.

۲- Vascular & circulatory action of pulsed magnetic fields

موارد زیر نتایج یک سری مطالعات آزمایشگاهی در رابطه با اثر میدان مغناطیسی روی اجزای وسکولار اختلالات ارتوپتیک و روماتولوژیکال اندام‌هاست:

• نقش دفاعی ازطریق تحریک فعالیت فاگوسیتوزی ماکروفاژها
• آزادسازی هپارین و هیستامین و تنظیم التهاب
• حفظ یکپارچگی ساختاری بافت همبند
• تسریع در تجدید فیزیولوژیکال نرمال
• ظهور شبکه عروقی، بلوغ رگ‌ها و اتساع رگ‌ها
• افزایش در fluidity خون
• افزایش در الاستیستی غشای سلولی
• بلوغ کلاژن‌ها
• افزایش در وسکولاریزیشن و حمایت خونی که در ترموگرام‌ها نشان داده شده است
• تحریک فعالیت های ژنی
• حمایت از تبادل یونی و تغذیه‌ای بین خون و لنف
• تنظیم تبادل پیام سیگنالی مولکول‌ها مانند هورمون‌ها
• تحریک استخوان سازی از طریق افزایش فعالیت استئوبلاست‌ها
• رژنره عصبی
• تسکین درد به واسطه تقابل با مکانیسم انتقال درد و تسریع روند التهابی

کنترااندیکاسیون (موارد عدم استفاده):

• تزریق انسولین
• عفونت‌های ویروسی و باکتریایی
• خانم‌های باردار
• افراد با دستگاه‌های حساس الکتریکی

فرکانس‌های مناسب برای درمان:

• فرکانس کم روندهای التهابی در فاز حاد
• فرکانس متوسط و بالا در مشکلات تخریبی
• فرکانس ۵۰ جذب بهتر توسط ارگانیسم
• فرکانس زیر ۱۰۰ مناسب برای درمان درد
• شدت ۲۰ تا ۳۰ باعث اثرات تونیک در ریلکسیشن عضله و افزایش جریان خون
• شدت بالا مناسب برای مشکلات تخریبی و مزمن و مقاوم

به امید موفقیت و بهبودی روزافزون شما
گروه پژوهشی ابوریحان

سوزن خشک (Dry Needling)

طب سوزنی مورد استفاده در فیزیوتراپی که برای درمان درد کمر، گردن و زانو بسیار مفید است، معمولاً در کنار دیگر روش‌های درمان مشکلات اسکلتی ـ عضلانی به کار برده می‌شود و عمدتاً بر تسکین درد متمرکز است و با نام سوزن خشک (Dry Needling) رایج است و با طب سوزنی چینی متفاوت است که عارضه‌های متعددی مانند اعتیاد، اختلال‌های روانی را نیز معالجه می‌کنند. طب سوزنی به عنوان اقدامی‌پیشگیرانه نیز کاربرد دارد که سلامت کلی بدن را حفظ می‌کند.

طب سوزنی چیست؟
طب سوزنی گونه‌ای از طب باستانی چین است که بیش از سه هزار سال قدمت دارد. طب سوزنی مبتنی بر این نظریه است که سرزندگی طبیعی بدن و سیستم ارتباطی بدن، Qi (با تلفظ چی)، در سراسر بدن درون مجراهایی موسوم به مریدین جریان دارد.
بر مبنای باوری دیرین، مسدود شدن این مجراهای چی باعث بیماری می‌شود، این انسداد را باید به کمک طب سوزنی از بین برد تا جریان یافتن مناسب انرژی امکان‌پذیر شود. ممکن است دیدگاه مدرن چنین باوری را صحیح نداند، اما هر چه بر دانسته‌های ما در مورد چگونگی عملکرد بدن افزوده می‌شود، بسیاری از پزشکان غربی نیز از نقطه نظر علمی بر سودمندی طب سوزنی صحه می‌گذارند. کشف شده است که بسیاری از مریدین‌های سنتی بر نقاط ماشه‌ای درد (نقاطی در عضله که موجب انتشار رو به بیرون درد می‌شود) یا حتی ناحیه‌هایی از بدن منطبق هستند که بر نحوه انتقال سیگنال‌های درد توسط سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) اثر می‌گذارد.
دستکاری و تحریک بافت بدن در این نقاط ظاهراً در درمان ناراحتی مؤثر است، اگرچه دلیل تسکین یافتن هنوز کاملاً مشخص نیست. در حال حاضر هیچ مدرک مستدل و علمی حاکی از وجود چی یا مریدین وجود ندارد و پژوهش‌های بسیار گسترده‌تری باید برای درک کامل شیوه تأثیرگذاری طب سوزنی انجام شود.

سوزن خشک چیست؟
سوزن زدن خشک تکنیک مؤثر و کارآمدی برای درمان درد عضلانی و نقص عملکرد میوفاشیال محسوب می‌شود. سوزن زدن خشک یا تحریک درون عضلانی (IMS) را دکتر چان گون ابداع نمود. این روش برای شل کردن و رفع گرفتگی عضله‌های بیش فعال دارای نقطه‌های ماشه‌ای بسیار مفید است.

این روش درمانی به بیان ساده، سوزن زدن نقاط ماشه‌ای بدون تزریق هیچ گونه ماده‌ای را شامل می‌شود.
این رویکرد بر اصول نوروفیزیولوژی و آناتومی غربی مبتنی است و نباید آن را با طب سوزنی نشأت گرفته از طب سنتی چین اشتباه گرفت. با این حال از آنجایی که سوزن‌های یکسانی در هر دو روش طب سوزنی و سوزن زدن خشک استفاده می‌شود، سردرگمی در مورد کاربرد این دو اصطلاح قابل درک است.
در تکنیک سوزن خشک از سوزن‌های بسیار باریک (که در طب سوزنی نیز بکار گرفته می‌شوند) جهت معکوس نمودن وقایع فیزیولوژیکی که منجر به ایجاد نقاط ماشه‌ای در بافت عضلانی- فاسیایی می‌شوند، به کاربرده می‌شود. استفاده از این تکنیک نیز همانند طب سوزنی منجر به آزادسازی اندورفین و کورتیزون در خون می‌شود اما علاوه بر این با غیرفعالسازی نقاط ماشه ای در سطح سلولی منجر به کاهش درد و بهبود عملکرد بیومکانیکی می‌شود. سوزن خشک همچنین با ایجاد هموراژ موضعی، موجب تحریک سنتز کلاژن و پروتئین و در نتیجه تسریع روند بهبودی می‌شود. این تکنیک در حال حاضر بعنوان یکی از مؤثرترین روش‌های درمان اختلالات عضلانی- فاسیایی، شناخته می‌شود.

عارضه‌های قابل درمان با طب سوزنی
تردیدی در مورد کارآمدی طب سوزنی در کاهش درد وجود ندارد. طب سوزنی برای تسکین عارضه‌های زیر مفید است:

• درد کمر و پشت بدن
• گردن درد
• درد شانه
• زانو درد
• سیاتیک
• سر درد
• درد عضلانی
• آرتریت (التهاب مفصل)
• شیوه انجام طب سوزنی

در طب سوزنی، متخصص سوزن‌های استریل بسیار ظریفی را در نقطه‌های خاصی در امتداد مریدین‌ها فرو می‌کند و سپس سوزن‌ها را برای تحریک چی (جریان انرژی) اندکی دستکاری می‌کند که این کار موجب بروز احساس درد سنگین و خفیفی می‌شود که اگر بیمار از قبل در مورد آن آگاهی نداشته باشد اندکی برایش عجیب خواهد بود! هدف متخصص طب سوزنی برانگیختن همین واکنش است، چون چنین واکنشی با فعال کردن فشار روی نقاط مشخص تسکین درد را موجب می‌شود. فعال کردن بعضی نقاط آسان‌تر و تأثیر آنها در آرام کردن درد قوی‌تر است.
متخصص طب سوزنی برای درمان درد پشت و کمر معمولاً بر روی نقاط واقع در محل درد یا نقاط اصلی روی دو سمت کمر، حتی در صورت درد یک طرف، متمرکز می‌شود. نقاط انتهایی یا دیستال نقاطی هستند که در محل درد قرار ندارند، اما پرداختن به آنها برای درمان مشکل مفید دانسته می‌شود. این نقاط نیز معمولاً در کف پا یا پایین پا قرار دارد. همچنین متخصص سوزن را، صرف نظر از محل خاص درد، در شماری از نقاطی فرو می‌کند که معمولاً به درمان آسیب دیدگی‌های تاندون‌ها و عضلات، درد استخوان و مفصل یا مشکلات مربوط به رباط‌ها کمک می‌کند.

طول مدت و زمان‌ بندی جلسه‌های درمان
یک جلسه‌ طب سوزنی معمولاً ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد و در طول این مدت سوزن‌ها در جای خود باقی می‌ماند. بر اساس ارزیابی‌های اولیه ممکن است سوزن‌ها مدت کوتاهی درون بدن باقی بماند، و به تدریج همگام با آشنا شدن بیمار با فرایند درمان زمان هر جلسه و تعداد سوزن‌های مورد استفاده افزایش یابد.
تأثیر طب سوزنی تراکمی است، بنابراین درمان گاهی به چند جلسه، معمولاً ۶ تا ۸ جلسه، نیاز دارد. تسکین درد به موازات پیشرفت درمان بیشتر می‌شود، البته سرعت واکنش نشان دادن بیماران با یکدیگر متفاوت است. برای مثال واکنش نشان دادن عارضه‌های مزمن غالباً زمان بیشتری می‌برد و گاهی اوقات حتی عارضه در ابتدای درمان تشدید می‌شود، اما طب سوزنی معمولاً حتی برای این عارضه‌ها نیز پس از گذر از مرحله اولیه ناراحتی مفید خواهد بود.

اثرات جانبی، عوارض و دلایل عدم انجام طب سوزنی
تاکنون اثرات جانبی بسیار اندکی برای طب سوزنی گزارش شده است و همین عوارض انگشت‌شمار، مانند سرگیجه یا کبودی جزیی اطراف محل‌های فرو کردن سوزن، نیز معمولاً ملایم است و به خودی خود برطرف می‌شود. اگرچه برای طب سوزنی نیز مانند هر روش درمانی دیگری شرایط خاصی وجود دارد که بهتر است طب سوزنی تحت آن شرایط خاص مورد استفاده قرار نگیرد. توصیه می‌شود افراد مبتلا به حساسیت به فلز یا هموفیلی به هیچ عنوان به طب سوزنی روی نیاورند و طب سوزنی بیماران دارای پیس میکر یا ضربان‌ساز نیز با احتیاط انجام شود.
در مرکز فیزیوتراپی ابوریحان باتوجه به وضعیت بیمار و برنامه درمانی او ،طبق صلاحدید فیزیوتراپیست ، سوزن خشک به عنوان درمان مکمل انتخاب می‌شود.

به امید بهبودی روزافزون شما
فیزیوتراپی ابوریحان

ماساژ درمانی

ماساژ یکی از قدیمی ترین روش های درمان برای تسکین دردها و آلام بشری است که درطول قرن ها ، علاوه بر متون پزشکی، در رساله های ادبی، هنری و تاریخی نیز به کرات مورد اشاره قرار گرفته است.
هدف از ماساژ تولید اثرات درمانی برروی بافت های عصبی، عضلانی و دستگاه تنفسی بدن و گردش موضعی و عمومی خون و لنف می باشد.
تاکنون وسایل مکانیکی بسیاری برای انجام ماساژ طراحی و ساخته شده است، اما هیچکدام از آن ها نتوانسته است جانشین خوبی برای دست های حساس و ماهر تراپیست برای مانیپولاسیون بافت های نرم بدن باشد. درحقیقت تراپیست با کمک گرفتن از دانش های آناتومی، فیزیولوژی و پاتولوژی بافت های مورد درمان و با استفاده از دست های حساس خویش و با مشاهده دقیق ناحیه تحت درمان قادر است کلیه ی واکنش های بدن نسبت به درمان را زیرنظر داشته و بسته به موارد احتیاج مانورهای درمانی را تغییر بدهد.

از اثرات درمانی ماساژ می توان به

• ایجاد ریلکسیشن
• اثرات سودمند روانی
• اثر بر روی گردش خون
• کاهش ادم
• کاهش درد
• کاهش چسبندگی های بافتی
• و …

اشاره کرد. بنابراین می توان گفت که «ماساژ» یک روش علمی است برای درمان بعضی بیماری ها که توسط حرکات دقیق و منظم دست ها صورت می پذیرد و هدف از انجام آن ایجاد تأثیر برروی اعصاب ، عضلات، سیستم تنفسی، گردش موضعی و عمومی خون و لنف می باشد.تکنیک ها و حرکات ماساژ براساس جهت حرکت، میزان فشار وارده،قسمتی از دست که تکنیک را انجام می دهد، نوع حرکت اصلی بافت به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند:

• Petrissage
• Kneading
• Friction
• Stroking and Efflaurage

درآینده درمورد تکنیک های ماساژ و کاربرد آنها در بیماری های مختلف صحبت خواهیم کرد.

در فیزیوتراپی ابوریحان بعد از ارزیابی دقیق بیمار توسط فیزیوتراپیست ویا پرکتیشنر مربوطه در صورت نیاز ماساژ درمانی تجویز می شود . در صورت نیاز بیمار در هر مرحله ای از برنامه درمانی اش باشد برنامه ماساژ درمانی وی مطابق با صلاحدید فیزیوتراپیست اضافه ، حذف و یا تغییر داده می شود.

به امید بهبودی و موفقیت روزافزون شما
فیزیوتراپی ابوریحان

مکانوتراپی

منظور از این درمان استفاده از وسایل مکانیکی از قبیل تخت ترکشن (کشش مهره ها)، CPM (برای افزایش دامنه حرکتی بعد از جراحی تعویض مفصل)، وزنه، فنر، دوچرخه ثابت، تخته تعادل، شولدر ویل، دستگاه های ورزشی و … می‌باشد که برای افزایش قدرت، استقامت عضلانی و افزایش یا حفظ دامنه حرکتی مفاصل بدن بکار می رود.

به امید بهبودی و موفقیت روزافزون شما
فیزیوتراپی ابوریحان

منوال تراپی

انجمن آمریکایی فیزیوتراپیست های منوآل (AAOMPT)، منوآل فیزیکال تراپی را به این صورت تعریف کرده است:
هرگونه استفاده از دست در درمان توسط فیزیکال تراپیست را منوآل تراپی می گویند. درمان ممکن است شامل

• حرکت دادن مفاصل در جهات خاص و در سرعت های متفاوت با هدف به دست آوردن دوباره ی حرکت (مولیایزاسیون مفصل و مانیپولاسیون)
• استرچ عضلات
• حرکات پاسیو در سمت درگیر بدن
• کنترل حرکت بخشی از بدن بیمار در برابر مقاومت تراپیست برای بهبود فعالیت عضلانی و timing عضله
• تکنیک های مخصوص بافت نرم نیز ممکن است است برای بهبود موبیلیتی و فانکشن بافت و عضلات استفاده شود.

فدراسیون بین المللی فیزیکال تراپیست های مانیپولاتیو ارتوپدیک (IFOMPT)، تکنیک های منوآل تراپی را به این صورت تعریف کرده است:
حرکات ماهرانه دست که با هدف ایجاد این اثرات انجام می شود

• بهبود کشش پذیری (extensibility) بافت
• افزایش دامنه حرکتی در مفاصل (joint ROM)
• موبیلایز یا مانیپولیت کردن بافت های نرم و مفاصل
• القاء ایجاد ریلکسیشن
• تغییر فانکشن عضلات
• کنترل و کاهش درد
• کاهش ادم بافت نرم، التهاب یا محدودیت حرکتی

این فدراسیون تعریف های زیر را ارائه کرده است:

manipulation:
اعمال نیروی پاسیو با سرعت بالا و آمپلی تود پایین که در دامنه ی محدودیت آناتومیک بر روی مفاصل با هدف برگرداندن حرکت و فانکشن صحیح و یا کاهش درد به کار برده می شود.

mobilization:
یک نوع تکنیک منوآل تراپی است که شامل زنجیره ای از حرکات پاسیو ماهرانه در کمپلکس مفصلی است در سرعت های متفاوت و با آمپلی تودهای متفاوت انجام می شود. درصورتی که با آمپلی تود مک و سرعت بالا انجام شود، به آن مانیپولاسیون گفته می شود. هدف از موبیلیزلسیون نیز اصلاح حرکت و فانکشن و یا کاهش درد است.

متخصصین مجرب و کارآزموده ما با بهره گیری از تکنیک های منوآل تراپی، موبیلیزاسیون مفاصل و بافت نرم به ارائه خدمات درمانی و توانبخشی می پردازند.

در آینده به تفصیل درمورد تکنیک های منوال و کاربرد آن ها در درمان و توانبخشی بیماری ها و اختلالات مختلف صحبت خواهیم کرد.

لیزر تراپی

بکارگیری لیزرهای کم توان، با توان متوسط و پرتوان در درمان اختلالات سیستم عصبی-عضلانی-اسکلتی اخیراً بسیار مورد توجه قرار گرفته است. با شنیدن کلمه لیزر اولین تصویری که از آن در ذهن برخی از افراد پدید خواهد آمد، بروز جنگ ستارگان و نیز لیزر به عنوان یک وسیله مخرب و نابود کننده است. عده‌ای نیز گمان می‌کنند که لیزر یک نور جادویی و خارق‌العاده‌ای است که مانند یک شمشیر برنده صرفا جهت کشتار و نابودسازی بکار گفته می‌شود.
ابتدا باید به این نکته توجه نمود که لیزر یک وسیله نیست بلکه یک پدیده است. لیزر به معنای تقویت نور نشر برانگیخته است. با توجه به کاربردهای فراوان و گسترده‌ای که لیزر از خود نشان می‌دهد ولی، اصول اولیه‌ای که سبب ایجاد این پدیده می‌شود بسیار ساده اما، در عین حال پراهمیت است.

تعریف:
کلمه لیزر Laser مخفف (Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation) بوده و به معنای تقویت نور بوسیله نشر تابشی تحریک شده می باشد.
گستردگی و فراوانی کاربردهای لیزر بیشتر مدیون پهنه بینابی، طول موج‌های آن، ویژگی‌ها و خواص پرتو لیزر و نیز توان خروجی قابل تنظیم آن می‌باشد.
پرتو لیزر دارای ویژگی‌های منحصر به فردی خواهد بود که در هیچ منبع نوری دیگری قابل مشاهده نمی‌باشد. ویژگی‌های عمده پرتو لیزر عبارت‌اند از تک فامی، همدوسی و واگرایی اندک. هر یک و یا ترکیبی از این ویژگی‌ها می‌تواند کاربردهای منحصر به فردی را برای لیزر فراهم کند. گستردگی این کاربردها به گونه‌ای است که کمتر رشته‌ای را می‌توان یافت که به نحوی بطور مستقیم و یا غیرمستقیم با لیزر مرتبط نباشد.
کاربرد پرتو لیزر در زمینه پزشکی زمینه‌های مختلفی دارد که در یک تقسیم‌بندی، موارد زیر را می‌توان نام برد:

1. بکارگیری لیزر به عنوان چاقوی جراحی
2. بکارگیری لیزر به عنوان وسیله تشخیص
3. بکارگیری لیزر به عنوان روش تسکین و درمان

گستردگی و فراوانی کاربردهای لیزر بیشتر مدیون پهنه بینابی، طول موج‌های آن، ویژگی‌ها و خواص پرتو لیزر و نیز توان خروجی قابل تنظیم آن می‌باشد. از آنجا که هر یک از مواد فعال بکار گرفته شده در لیزر قادرند یک و یا چند طول موج مشخص را تولید کنند لذا، هر یک از آنها با توجه به خصوصیات لیزر مانند توان خروجی، رفتار زمانی، کوچکی و یا بزرگی پرتو لیزر می‌توانند یک کاربرد مشخص پزشکی را به همراه داشته باشند.
بکارگیری این نوع لیزرها در بسیاری از موارد درمان، سبب شده است که بیمار نیازی به عمل جراحی نداشته باشد. به همین خاطر عده‌ای از پزشکان و متخصصین، از لیزرهای تراپی با نام چراغ علاءالدین نام می‌برند.
به عنوان مثال وسیله‌ای مانند لیزر گازکربنیک یک کاندید مناسب به عنوان چاقوی جراحی است، اما این لیزر وسیله مناسبی برای تشخیص بیماری نمی‌باشد.
به هر ترتیب آنچه در این بخش تاکید بیشتری روی آن داریم، بکارگیری لیزر به عنوان تسکین درد و درمان بدون استفاده از داروهای پزشکی است. این نحوه درمان را در فرهنگ پزشکی اصطلاحا لیزرتراپی و این نوع لیزرها را لیزرهای کم توان و یا لیزرهای با شدت پایین می‌نامند.
اغراق نیست اگر گفته شود که بکارگیری این نوع لیزرها در بسیاری از موارد درمان، سبب شده است که بیمار نیازی به عمل جراحی نداشته باشد. به همین خاطر عده‌ای از پزشکان و متخصصین، از لیزرهای تراپی با نام چراغ علاءالدین نام می‌برند که غول داخل چراغ قادر است هر درمان ناممکنی را در اندک زمانی ممکن سازد.
لیزرهای مورد استفاده در این روش را Soft Laser می‌نامند. این عبارت در مقابل Hard Laser بکار رفته است که بیشتر جراحی با لیزر را شامل شده است. لیزرتراپی مدرنترین کاربرد لیزر در پزشکی است که ظرف یک دهه اخیر گسترش فراوانی در اکثر نقاط دنیا داشته است. معمولا با نام‌های LPLT ،Low Power Laser Therapy نامیده می‌شوند.
پر واضح است که لیزرهای Soft قدرت تخریبی جهت تبخیر و یا عمل برش بر روی بافت را به هیچ وجه ندارند. برای این نوع لیزرها نام‌های دیگری مانند Low Energy Laser و یا Low Reactive Level Laser نیز بکار رفته است. از آنجایی که انرژی منتقل شده از طریق لیزر به بافت، حاصل ضرب توان خروجی لیزر در مدت زمان درمان است لذا، این گونه لیزرها در مدت زمان طولانی قادرند انرژی زیادی را از خود نشر دهند. این مکانیزم تعریف جدیدتری به ذهن متبادر می‌کند که بسیاری از پزشکانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند عبارتی مانند Photobiomodulation laser و یا Photobiostimulation laser را برای این دسته از لیزرهای کم توان استفاده نمایند.
بنابراین آنچه که اهمیت فراوانی دارد این است که این روش درمان از بکارگیری برهمکنش نور با بافت حاصل شده است و هر نام و یا واژه‌ای که برای این روش انتخاب می‌شود از اهمیت نقش فوتون و یا نور برای درمان خبر می دهد. سالهای متمادی است که نیاکان و اجداد ما به اهمیت نور خورشید در درمان بسیاری از بیماری ها پی برده اند. روش ال پی ال تی در حقیقت مدل پیش رفته همان روش سنتی است که قابلیت های فراوانی را به خود اختصاص داده است.
اهمیت فوتون در درمان بیماریها به قدری جالب و جذاب بود که در فیلم های علمی تخیلی از این روش به طور مکرر استفاده شده است. با نگاهی گذرا به اولین سریال فیلم پیشتازان فضا متوجه می شویم که چگونه هنرپیشه های اصلی فیلم در زمانی که دچار جراحات پوستی می شدند با قرار دادن ناحیه زخم زیر یک نور شدید و بدون استفاده از دارو به طور سریع بهبود می‌یافتند. اگر چه تا چند دهه قبل این روش تخیلی و سرگرم کننده می‌بود اما امروزه در درمان بسیاری از بیماریها از لیزر به عنوان نور معجزه‌گر استفاده می‌شود.
رشد فزاینده و سریع این روش در حوزه‌های مختلف پزشکی این ایده و فکر را فراهم نموده است که در آینده‌ای نه چندان دور این روش درمان را افراد عادی نیز با نظارت و هماهنگی پزشک معالج خود بتوانند در منزل انجام دهند. با تحقیق عملی این تفکر گامی عظیم در زمینه بکارگیری لیزر فراهم خواهد شد.

لیزر درمانی آنچه بیمار باید بداند
درمان با لیزر باید به طور منظم و یا طبق نظر پزشک صورت گیرد. جلسات درمانی معمولا” به صورت هفته ای 3-2 بار در نظر گرفته می شود که این به علت جلوگیری از رسیدن به دوز باری است. در بعضی موارد جلسات درمان بیشتر تکرار می گردد.
مزایای لیزردرمانی شامل تقلیل دوران درمان به حدود نصف و کاهش در اثر علائم بالینی همراه با بهبود کارآیی عضو، عدم نیاز به استفاده از داروهای ضد درد و ضد التهاب، عدم عفونت و تحمل ضرب از طرف بیمار است.
عوارض گزارش شده برای لیزردرمانی شامل عوارض چشمی، واکنش درد، احساس کاذب سلامت، احساس خستگی، افت فشار خون و سرگیجه می باشد.
برای پرهیز از این عوارض نکات زیر باید رعایت شود:

1. استفاده از عینک مناسب
2. در مورد واکنش درد باید به بیمار گفته شود این پدیده کوتاه مدت است و در جلسات اول تظاهر می یابد و بعد از مدتی از بین می رود.
   به بیمار تذکر داده می شود علیرغم این که درد کاهش پیدا کرده ولی باید احتیاط لازم را داشته باشد و از وارد کردن استرس بر ضایعه اصلی پرهیز کند.
3. در احساس خستگی به دنبال درمان که شایع می باشد توصیه به ادامه درمان می شود زیرا این خستگی ناشی از کاهش درد و متعاقب آن کاهش تلاش جسمی است.
4. در مواقع کاهش فشار خون و سرگیجه بهتر است بیماران قبل از درمان مایعات کافی بنوشند و پس از مدتی استراحت از بستر برخاسته و بلافاصله فعالیتی انجام ندهند.

تاریخچه:

• ابتدا توسط اینشتین (1916) ایده تمرکز انرژی فوتونها و stimulated emission
• دو دانشمند آمریکایی و دو دانشمند روسی در سال 1954 به طور همزمان اولین لیزر را ساختند
• در سال 1960 maiman با ماده واسطه یا قوت
• در همان سال کمی دیرتر پرفسور علی جوان اولین لیزر گازی دنیا (He-Ne )
• تکنولوژی لیزر چند سال بعد پیشرفتهای زیادی کرد و لیزر های متفاوت از نظر رنگ و قدرت تولید کرد
• در دهه 1980 نیمه هادی ها که بیشتر لیزر های فیزیوتراپی از همین نوع هستند
• FDA در سال 2002 اجازه استفاده از لیزر سبک را در فیزیوتراپی داد

با پیشرفت دستگاهها و نیز افزایش دانش از اثرات لیزر بر ارگانها، امروزه استفاده از آن بعنوان یکی از شایعترین عوامل یا مدالیته های فیزیکی بکار گرفته شده محسوب شده و باعث انقلابی در درمان بیماریهای عضلانی-اسکلتی گردیده است.
لیزردرمانی سرد که به آن لیزردرمانی با لیزر کم توان هم گفته می شود از درمان های غیرتهاجمی کمردرد است که استفاده از نور متمرکز برای کمک به تحریک بافت سلول را شامل می شود. این نور توسط دستگاهی خاص که بر روی طول موج خاصی برای استفاده های درمانی تنظیم شده است کنترل می شود. از کشف این فناوری تنها چند دهه می گذرد و همین آن را در مقایسه با ماساژ و دیگر گزینه های متداول کنترل درد به یک گزینه نسبتا جدید در درمان کمردرد از جمله درمان کمردرد با لیزر تبدیل می کند. محققان حتی دریافته اند که این شیوه برای درمان اختلالات عصبی و دژنراتیو کاملا موثر است.
لیزر درمانی بر اساس طول موج نور بکار گرفته شده و توان آن به انواع:

1. لیزر کم توان یا لیزر سرد که معمولاً توانی کمتر از 500 میلی وات و گاهاً تا 1000 میلی وات دارند
2. لیزر با توان متوسط که معمولاً قدرت خروجی بین 1000 تا 5000 میلی وات داشته
3. لیزر های پر توان یا High Intensity که توان های بالاتر از 5000 میلی وات دارند تقسیم می شود

لیزر تراپی با لیزرهای کم توان به نامهای مختلف از قبیل:

• LPLT (Low Power Laser Therapy)
• LILT (Low Intensity Laser Therapy)
• LLLI (Low Level Laser Irradiatiation)
• MPLT (Mild Power Laser Therapy)
• Cold Laser Therapy

نیز شناخته می شود.
لیزر تراپی با لیزرهای پر توان High Energy Laser Therapy تخصصی تر از لیزرهای سرد بوده و استفاده از آن بایستی بجا و با دقت بیشتری صورت گیرد. به نوبه ی خود تأثیرات درمانی این نوع لیزرها نیز سریعتر و بیشتر از لیزرهای سرد می باشد.

لیزر چه کارهایی انجام می دهد:
مکانیسم اصلی اثر کلی لیزرها تا حدودی ناشناخته است. از تأثیرات شناخته شده آن می توان موارد زیر را نام برد. مطالعات نشان داده است که چندین نوع فعالیت سلولی در اثر استفاده از لیزر تشدید می شود. از جمله ساختن پروتئین و آنزیمهای سازنده اسیدهای نوکلئیک، DNA (DNA ترانسکرپیتاز) و تشدید متابولیسم میتوکندری ها را می توان نام برد. ترمیم یا پرولیفراسیون سلولها بعد از تخریب و رشد آکسون عصبی تخریب شده مثلاً از طریق جوانه زدن یا Sprouting با لیزر درمانی دیده می شود. تحریک پاسخهای ایمونولوژیک، کاهش درد و تشدید سرعت ترمیم زخم و افزایش سرعت بازسازی عصب ها از جمله اثرات دیگر لیزر می باشد.

لیزرهای پرتوان:
درمان با لیزر پرتوان، یک روش جدید برای رهایی از بسیاری از عارضه های دردناک می باشد. لیزر درمانی، سلول ها را با وارد کردن انرژی نور لیزر به بافت، تحریک می کند. لیزر پرتوان با قدرت بالا یک روش بدون درد، ایمن و نسبتا عاری از عوارض جانبی می باشد که برای رفع درد های عصبی، عضلانی و اسکلتی استفاده می شود. مطالعات زیادی نشان می دهند که لیزر درمانی، فرایند بهبود یک زخم یا جراحت را تسریع می کند و همین اثر را بر روی درمان درد های عصبی، عضلانی و اسکلتی نیز دارد.
لیزر پرتوان با قدرت بالا یک پیشرفت تکنولوژیکی نسبت به لیزر درمانی سرد بوده و قابلیت درمان سطح بسیار زیادی را نسبت به لیزر سرد، داراست. تحریک زیستی توسط نور لیزر، منجر به رشد و ترمیم بافت می شود. این عمل باعث تسریع فرایند ترمیم زخم و همچنین کاهش چشمگیر درد، التهاب و شکل گیری بافت اسکار می شود.

اثرات زیستی (به دست آمده از مطالعات بالینی و آزمایشات) :
بافت آسیب دیده و ناکارآمد را تحریک به بهبودی می کند.
اثر ضد التهاب: نور لیزر باعث تاخیر خون شاهرگی شده و همچنین دستگاه لنف را تحریک به فعالیت بیشتر می کند (مایعات مناطق متورم را خالی می کند). بنابراین باعث اِدِم و در نتیجه درد کم تر می شود.
ضد درد (اثر مسکن): اثر لیزر بر روی سلول های عصبی جلوی انتقال پیام درد به مغز را گرفته و حساسیت عصب را کم تر می کند. همچنین مکانیزم تسکین درد طبیعی بدن را تحریک کرده که عبارت است از ترشح مقادیر زیاد اندورفین و انکفالین از مغز و غدد فوق کلیه.
تسریع فرایند ترمیم بافت و رشد سلولی: لیزر درمانی پر توان با نفوذ عمیق در بافت، باعث سرعت بخشیدن به تولید مثل و رشد سلولی می شود. هنگامی که سلول های تاندون ها، استخوان ها، رباط ها و ماهیچه ها در معرض اشعه ی لیزر قرار بگیرند، تولید مثل و ترمیم آن ها سریع تر خواهد شد.
بهبودی عملکرد اعصاب: بهبودی کند عملکرد اعصاب در بافت آسیب دیده، می تواند باعث بی حسی یا اختلال در عملکرد اندام های مختلف شود. لیزر به فرایند وصل شدن دوباره ی اعصاب شتاب داده و و دامنه ی پتانسیل عمل را به جهت بهینه سازی فعالیت عضلات، افزایش می دهد.
بهبود فعالیت های عروقی: لیزر درمانی پر توان باعث ایجاد مویرگ های جدید در بافت آسیب دیده شده، فرایند بهبود را سرعت بخشیده، زخم ها را زودتر می بندد و بافت اسکار را کاهش می دهد.
کاهش تشکیل بافت فیبروز: لیزر درمانی با قدرت بالا، تشکیل بافت اسکار ناشی از بریدگی، خراش، سوختگی یا جراحی را کاهش می دهد.
ترمیم سریع تر زخم ها: لیزر درمانی پر توان تولید فیبروبلاست (واحد های سازنده ی کلاژن که در ترمیم زخم مورد نیازند) را تحریک می کند.

کاربردهای لیزر درمانی
لیزر پرتوان در هر دو نوع عارضه ی مزمن و حاد کار آمد است. از جمله درد پشت و گردن، تاندونیت، آسیب های ورزشی، آرنج تنیس بازان و آسیب های کشش مکرر مانند سندرم تونل کارپ.
تحقیقات اخیر نیز اثرگذاری موثر لیزر پرتوان روی عارضه های دردناکی چون فیبرومیالژیا، میگرن، سرگیجه، استئوآرتریت و آرتروز روماتوئید را نشان می دهند.

عوارض و خطرات
لیزر پرتوان، بدون درد و ایمن بوده و فاقد عوارض جانبی است. در طی درمان، بیمار یک اثر گرمای ملایم را احساس کرده که در بیشتر موارد همراه با احساس آرامش عمیق است. درمان به وسیله ی لیزر پرتوان در موارد بارداری، تومورهای پوستی بدخیم و یا استفاده از داروهایی که نسبت به نور حساسیت ایجاد می کنند، انجام نمی شود. به دلیل نفوذ لیزر در پوست، یک افزایش دمای موضعی در پوست مشاهده خواهد شد. در طی لیزر درمانی هیچ گونه لوسیون و پماد موضعی نباید مورد استفاده قرار بگیرد. در طی عمل لیزر درمانی پر توان، عینک محافظ چشم مورد نیاز است.
اثرات کلی لیزرها، بخصوص لیزرهای پر توان را می توان شامل موارد زیر دانست:

1. اثرات فتوشیمیایی (Photochemical Effects)
   که شامل تأثیر بر میتوکندریها در اثر جذب بافتی و فعال کردن زنجیره اکسیداتیو، افزایش DNA ،RNA ،ATP می شود. اینگونه تصور می شود که سیتوکروم ها در زنجیره انتقال الکترون قادرند طول موج مشخصی از لیزر را دریافت کنند. انرژی امواج لیزری باعث می شود که این زنجیره سریعتر شده و تولید ATP و سنتز زنجیره های DNA و ساخت پروتئین با سرعت بیشتری انجام گیرد. این تغییرات در صورتیکه از لیزرهای کم توان استفاده شود تا عمق 4-3 میلیمتر و با لیزرهای پرتوان تا عمق 7cm قابل مشاهده است.
2. اثرات فتومکانیکال (Photomechanical Effects)
   این اثرات بیشتر مربوط به لیزرهای پرتوان با ایمپالسهای کوتاه و انرژی بسیار بالا صورت می گیرد و باعث ایجاد امواج Pressure wave و اثرات تحریکی روی بافتها شده و پرولیفراسیون سلولی را تحریک می کنند.
3. اثرات فتو حرارت (Photothermal Effects)
   دردمای 42-40 درجه اثرات انالولیک ضد درد و ضد التهاب لیزرها ظاهر می شود. انتقال انرژی به بافت بخصوص در لیزرهای پرتوان می تواند دمای متوسط بافت را افزایش دهد. در دمای 46-42 درجه متابولیسم بافتی به صورت برگشت پذیر کاهش یافته و باعث مهار درد در بافت می شوند. ایجاد دمای بالاتر از 46 درجه به قابل برگشت بافتی منجر شود.

موارد استفاده از لیزر تراپی: (اندیکاسیون ها  Indications for Laser therapy)

1. اثرات ضد التهابی (Anti inflammatory)
2. اثرات ضد درد (Analgesic effects)
3. اثرات ضد تورم (Anti edema effect)
4. Biostimulating effects

از این اثرات در درمان بیماری های عصبی-عضلانی بصورت روز افزون استفاده می شود.
از این بیماریها می توان موارد زیر را نام برد:

• رادیکولوپاتی ها یا التهاب ریشه های عصبی گردن و کمر در اثر دیسک، آرتروز و …
• بهبود انواع زخم ها (زخمهای دیابتیک، زخمهای بستر …)
• دردهای ناشی از التهاب تاندون (Tendinitis ها) و پیچ خوردگی های تاندونی
• دردهای مفصلی همچون آرتروز
• دردهای روماتیسمی مانند آرتریت روماتوئید
• دردهای ناشی از ضربه ها و بعد از اعمال جراحی
• دردهای ناشی از گیر افتادگی عصب مانند سندرم تونل مچ دست (در موارد خفیف و متوسط)
• درمان آسیب های ورزشی
• در بازسازی و تحریک رشد اعصاب محیطی مثلاً فلج عصب صورتی یا آسیب اعصاب محیطی
• درمان دردهای ناشی از نروپاتی های محیطی مانند نروپاتی دیابتیک
• دردهای عضلانی مانند سندرم مایوفاشیال (نقاط دردناک ماشه ای Trigger points)

عوارض جانبی و مشکلات لیزر درمانی:
از دید بسیاری از مردم حتی در این زمان لیزر چیزی جدید و خطرناک می باشد چون نمی دانند که واقعا لیزر چیست و یا آنرا با اشعه رادیواکتیو اشتباه می گیرند.
استفاده از لیزر کم توان در صورتی که به شکل اصولی و با دوز مناسب صورت گیرد فاقد عارضه جانبی می باشد و هیچگونه خطری ندارد.

موارد منع استفاده از لیزر
توصیه می شود که در بیماران زیر از استفاده از لیزر درمانی پرهیز شود.

• در خانمهای حامله لیزر در ناحیه شکم، کمر و لگن نبایستی استفاده شود.
• بیماران سرطانی و در بدخیمی ها در ناحیه تومور استفاده از لیزر ممنوع می باشد.
• بیماران دارای Pacemaker لیزر بر روی قفسه سینه استفاده نشود.
• بیماران حساس به نور (Photosensitive)
• مناطق نزدیک به چشم به خصوص در لیزرهای پر توان
• کودکان در حال رشد ( درصفحات استخوانی)
• بیماران دارای تشنج یا صرع

فرایند لیزر درمانی
چنانچه جهت بیمار لیزر درمانی تجویز شود یا توسط پزشک معالج خود جهت لیزر درمانی ارجاع گردد، پس از معاینه و تعیین پروتکل مناسب و برنامه درمانی، جلسات لیزر درمانی شروع می کرد. زمان هر جلسه بین 30-5 دقیقه بسته به نوع لیزر و محل و علت مراجعه بیمار می تواند متفاوت باشد.

تعدادی از موارد استفاده از لیزر درمانی در فیزیو تراپی
در سالهای اخیر استفاده از پرتوهای لیزر در درمان بیماران بطور فزاینده ای به چشم می خورد در این میان لیزردرمانی در فیزیوتراپی نیز کاربردهای موثری یافته است. لیزرهایی که در فیزیو تراپی مورد استفاده قرار می گیرند از نوع لیزرهای کم قدرت (Low Power Laser)، لیزر سبک یا Cold Laser بوده که حتی با کاربری طولانی مدت آنها هیچگونه آثار تخریبی در بافت بوجود نمی آید. این دسته لیزرها مربوط به کلاس 3-B هستند.
در فیزیوتراپی بیشتر لیزرها از نوع کلاس B3 هستند. برخورد مستقیم این لیزرها برای چشم خطرناک است ولی بازتاب آن از روی بدن خطری ندارد. بازتاب آن از روی اجسام صیقلی خطرناک است.
MLS از نوع کلاس 4 است بازتاب آن نیز خطرناک است. کاربرد این لیزر در فاصله کمتر از 20 سانتیمتر و استفاده بیش از 15 جلسه برای پوست بیمار نیز خطرناک است.
دو لیزر گازی He-Ne و دیودی IR بیش از سایر انواع لیزر در فیزیوتراپی مطرح بوده و بطور روز افزون در فعالیتهای پژوهشی و درمانی بکار می روند. لیزر گازی He- Ne دارای طول موج 8/632 نانومتر و به رنگ قرمز درخشان بوده که عمق نفوذ آن 1 تا 5/1 سانتیمتر می باشد. لیزر نیمه رسانای مادون قرمز (IR) بیشتر از نوع گالیم–آرسناید (پالسی یا ضربانی ) بوده و معمولا با طول موج 904 نانومتر تولید می شوند عمق نفوذ لیزر های مادون قرمز 5–3 سانتیمتر میباشد و به علت نزدیکی طول موج آنها به اشعه مادون قرمز به این نام خوانده می شوند.

ضایعات بافت نرم
مواردی مانند کشیدگی رباط و تاندون (Sprain & Strain)، التهاب تاندون (Tendinitis)، پارگی عضلات (Muscle Tear)، اپی کندیلیت (Tennis Elbew یا Epicondilitis)، سندرم تونل کارپال CTS، مایوفاشیال تریگر پوینت (Trigger Points)، پری آرتریت مفصل شانه، خار پاشنه، آتروفی سودک، بورسیت، اسکار بافتها و همچنین مراحل ابتدائی ترمیم عصب.

بیماریهای دژنراتیو
آرتروز مفاصل، روماتوئید آرتریت، کندرومالاشی پاتلا، کمر درد، درد دنبالچه Coxalgia، اسپوندیلیت آنکیلوزان، التهاب سینوویوم، Osgood-Schlatter.

نورالژی و بیماریهای عروقی
درد سیاتیک، نروپاتیهای دیابتیک، نورالژی عصب سه قلو.

ناراحتی های ضربه ای
ضایعات مختلف ورزشی نظیر کشیدگی یا پارگی رباط، تاندون و عضله، درد ناشی از شکستگی های قدیمی و ترمیم شکستگیها. لیزر با افزایش جذب هماتوم، تغییر شکل دادن استخوانها (Remodeling)، ایجاد عروق خونی، ته نشین شدن کلسیم و همچنین افزایش فعالیت ماکروفاژها، فیبروبلاستها و سلولهای غضروفی، ترمیم شکستگیها را تسریع می کند.

موارد منع استفاده از لیزر در پزشکی
استفاده از لیزر تنها باید با نظر متخصص مربوطه و با در نظر گرفتن کاربردهای آن باشد. استفاده از لیزر بدون تشخیص صحیحی بیمار تلف کردن وقت و هزینه بیمار است.

درمان درد بیماری تونل کارپال با لیزر
بیماری تونل کارپال، بیماری شایعی است و علائم آن شانل کرختی، گزگز، درد و ناراحتی شبانه در ناحیه مچ دست و انگشتان می باشد. بسیاری از بیمارانی که به کلینیک لیزر طب فیزیکی مراجعه می کنند، قبلا سایر روشهای درمانی را انجام داده اند. مطالعات جدید نشان می دهد که تغییرات در اعصاب، بعلت بیماری تونل کارپال ممکن است گسترده تر از آن چیزی باشد که قبلا تصور می شد. بنابراین برای درمان بیماری و درد ناشی از بیماری یا سندرم تونل کارپال بهتر است درمان با لیزر از قسمت گردن تا مچ دست انجام شود. بیشتر بیماران درمان شده با لیزر که دوره درمان را کامل انجام داده اند بهبودی قابل توجه یا کاملی پیدا می کنند.

درمان درد گردن با لیزر
درد گردن مانند درد سایر قسمتهای ستون فقرات در پشت و کمر علل گوناگونی دارد. علل درد گردن میتواند شامل موارد زیر باشد:

• تنگی کانال نخاع
• بیرون زدگی دیسک
• ارتروپاتی فاست (مفاصل فاست در مهره ها قرار دارند)
• سایر بیماریهای دژنراتیو وارتروز گردن

یکی از علل دیگر درد گردن سندرم درد مایوفاشیال است. این بیماری ربطی به ستون فقرات ندارد و منشا آن از عضلات و دیگر بافتهای همبندی گردن و ستون فقرات است. این بیماری نیز بالیزر درمان می شود.
درد ناشی از ستون فقرات (دیسک، ارتریت یا التهاب مفاصل، تنگی کانال نخاعی) ظرف مدت 5 هفته و با 8 جلسه یا بیشتر درمان بوسیله لیزر می شود.

درمان کمردرد با لیزر
تعدادی از بیماریهای ایجاد کننده کمردرد (علاوه بر بیماریهای دردناک گردن و پشت) بطور موثری با لیزر قابل درمان هستند. این بیماریها عبارتند از:

• تنگی کانال نخاعی
• بیماری دیسک
• درد ارتروز (استئوارتریت). ارتروز بیماری تخریب غضروف مفاصل است.

بسیاری از بیماران مراجعه کننده به کلینیک لیزر طب فیزیکی قبلا با روشهای دیگر درمان شده اند اما از نتیجه درمان های قبلی خود راضی نیستند. بسیاری از این بیماران، انواع داروها، تزریقات و فیزیوتراپی معمول را امتحان کرده اند.
درمان کمردرد با لیزر در 60 درصد موارد باعث بهبودی درد می شود. گرچه برخی بیماران در یک تا دو هفته اول درمان با لیزر احساس بهبودی می کنند، اما درمان کامل کمردرد نیاز به 6 تا 8 هفته درمان با لیزر دارد.

درمان درد لگن (هیپ) با لیزر:
بیماریهای لگن درمان شده با لیزر شامل بیماریهایی مانند ارتریت یا التهاب مفاصل لگن، بورسیت (التهاب کیسه های کوچک پر از مایع در مفصل) بوده و برخی موارد بیماران دچار هر دو بیماری ارتریت و بورسیت مفاصل لگن می باشند. برخی بیماران تعویض مفصل را تنها راه چاره درمان درد لگن می دانند.
در بیشتر موارد بسیاری از بیماران دچار درد لگن پس از اولین جلسه درمان با لیزر احساس بهبودی می کنند. تعداد زیادی از بیماران نیز پس از سه تا چهار هفته درمان با لیزر بهبودی قابل توجهی پیدا می کنند.
بورسیت تروکانتریک (تروکانتر در قسمت یکی از برجستگی های بالای استخوان ران قرار دارد) در ناحیه لگن نیز با لیزر درمان می شود. برخی بیماران دچار بورسیت (بورس کیسه کوچک پر از مایع در ناحیه مفاصل است و التهاب ان بورسیت نامیده می شود) پس از مدت کوتاهی درمان با لیزر، احساس بهبودی کرده و برخی هم نیاز به مدت طولانی تری لیزر درمانی دارند. روی هم رفته پاسخ این بیماران به لیزر در حد مناسبی است.

درمان درد زانو با لیزر:
بیشتر بیمارانی که به کلینک لیزر طب فیزیکی مراجعه می کنند، از بیماری ارتروز رنج می برند. ارتروز بیماری تخریب مفاصل است. این بیمارانی مشکلات زیادی برای بیماران ایجاد می کند. بسیاری از بیماران تزریقات متعدد کورتیکواستیروئید برای درمان درد زانو داشته اند. بسیاری از بیماران ارتروزی و درد زانو، سابقه مصرف طولانی مدت مسکن ها را دارند. برخی نیز درمانهای طب فیزیکی وفیزیوتراپی دریافت کرده اند. همینطور بیمارانی دیده می شوند که تنها راه درمان بیماری خود را تعویض مفصل زانو می دانند.
درصد زیادی از بیماران درمان شده با لیزر برای درد ارتروز زانو بهبودی قابل توجهی پیدا می کنند. بیشترین درصد بهبودی پس از یک ماه درمان مشاهده می شود. برخی بیماران نیاز به یک جلسه درمان در هفته و به مدت چندین هفته دارند. بیمار بهتر است به مدت 4 تا 5 هفته فعالیت خود را محدود کرده و دستورات متخصص طب فیزیکی را رعایت کند. اکثر بیماران ارتروز از درمان با لیزر راضی هستند.

درمان سردرد میگرن با لیزر:
میگرن سردردی است که ممکن است شدید بوده و ناتوان کننده باشد. سردرد میگرن اغلب با علائمی مانند سردرد ضربان دار، تهوع و حساسیت به صدا و نور همراه است. درمان میگرن ممکن است در برخی افراد مشکل باشد و به راحتی به درمانهای مختلف پاسخ ندهد.
درمان میگرن با لیزر میتواند در بسیاری بیماران بهبودی ایجاد کند. بیماران میگرنی به دسته تقسیم می شوند:

1. آنهایی که بخوبی به لیزر پاسخ می دهند،
2. آنهایی که بطور متوسط بهبودی پیدا می کنند و
3. دسته سوم افرادی که پاسخ اندکی در آنها دیده می شود.

طول مدت درمان میگرن با لیزر در هر بیمار متفاوت از دیگری است. یکی از بهترین شاخص های پیش بینی کننده پاسخ به درمان، بهبود سردرد ظرف یک هفته تا 10 روز پس از شروع درمان است. بیمارانی که احساس می کنند پس از یک هفته درمان با لیزر سردردشان بهتر شده، به احتمال زیاد بهبودی قابل توجهی پیدا خواهند کرد.

درمان خار پاشنه با لیزر
درمان درد پاشنه و خار پاشنه با لیزر:
التهاب فاشیای پلانتار (درد التهابی پاشنه) باعث بیماری دردناکی در پاشنه پا می شود. و با اولین گامها در شروع روز درد ان احساس می شود. در بسیاری موارد درد پاشنه همراه خار پاشنه است که درمان طولانی تری دارد.
لیزر درمانی برای بیماران درد پاشنه نیز موثر است. بیماران به دو گروه تقسیم می شوند:

1. دارای خار پاشنه
2. بدون خار پاشنه

بیمارانی که خار پاشنه ندارند بسرعت به درمان با لیزر پاسخ می دهند. بیماران دارای خار پاشنه به مدت طولانی تری درمان با لیزر نیاز دارند. این بیماران ممکن است دچار التهاب بیشتری باشند. برای درمان خار پاشنه 4 هفته درمان با لیزر مورد نیاز است.

درمان درد عصبی پس از زونا با لیزر:
دردهای عصبی پس از زونا یا درد نورالژِی پس از هرپتیک بیماری شدیدا دردناکی است که 20 درصد بیماران دچار زونا را گرفتار میکند. زونا بعلت ویروس هرپس زوستر (یا آبله مرغان) ایجاد می شود. علت آن آسیب به پایانه های عصبی در پوست و بافت های نرم در طی بیماری زونا است. این درد می تواند حتی ماها و سالها پس از بهبودی زونا ادامه داشته باشد.
درمان نورالژی پس از هرپس براحتی امکان پذیر نمی باشد و حتی میتواند بیماران را به سمت مصرف مرمن داروهای مخدر بکشاند و زندگی بیمار دچار اختلال گردد. دستگاه لیزر مورد تائید سازمان غذا و داروی امریکا می تواند به درمان این بیماری کمک کند. در حال حاضر با استفاده از درمان لیزر حدود 50 درصد بیماران بهبودی مناسبی پیدا میکنند. بطور کلی در بیمارانی که پس از 7 تا 10 روز درمان با لیزر بهبودی احساس نمیکنند، احتمال اندکی وجود دارد که لیزر برای دردشان موثر باشد. البته در برخی بیمارانی که علی رغم عدم پاسخ اولیه به لیزر، خود آنها اصرار بر ادامه درمان داشته اند نیز بهبودی حاصل شده است.
بیماران دچار هرپس در ناحیه صورت نیز با لیزر درمان می شوند. و در بسیاری بیماران نورالژی بهبودی عالی با درمان لیزر مشاهده می شود.

درمان درد شانه با لیزر
درمان درد روتاتورکاف شانه با لیزر:
بیماریهای گوناگونی که بخاطر مسائل شانه تحت درمان با لیزر قرار می گیرند، شامل این موارد می باشند:
ارتریت یا التهاب مفاصل شانه.
اسیب به روتاتورکاف شانه. روتاتور کاف به بافتهای اطراف مفصل شانه، شامل عضلات و تاندونها که از شانه حمایت به عمل می آورند و باعث اتصال بازو به مفصل شانه می شوند، گفته می شود.
التهاب و بورسیت شانه. بورسیت به بیماری التهابی بورس ها که کیسه های کوچکی پر از مایع در مفصل هستند گفته می شود.
بسیاری از بیماران دچار ناراحتی و درد شانه که به کلینیک لیزر طب فیزیکی مراجعه می کنند، دارای چندین بیماری همزمان هستند. بیماران دارای علائم گوناگونی می باشند. برخی دچار درد و سفتی در ناحیه محدودی از شانه یوده و برخی دیگر دچار درد سوزشی تمام ناحیه مفصل شانه می باشند. در بسیاری بیماران نیز حرکات شانه محدود شده است.
تعداد زیادی از بیماران پس از یکی دو جلسه درمان با لیزر احساس بهبودی نسبی از درد و مشکل شانه را گزارش می کنند. بهترین دوره درمان لیزر برای مشکلات شانه 4 تا 6 جلسه لیزردرمانی است. مهم است که در طی درمان دستورات متخصص طب فیزیکی و محدویت فعالیت رعایت شود. بهبودی بیماری روتاتورکاف و شانه یخ زده (نوعی اختلال حرکتی و درد در شانه) ممکن است نیاز به زمان طولانی تری در حد 6 هفته داشته باشد.

درمان سندرم درد کمپلکس ناحیه ای (RSD) با لیزر
دیستروفی رفلکسی سمپاتیک (RSD) یک بیماری شدیدا دردناک در دست و پا ایجاد می کند. این بیماری علاوه بر تاثیر بر سیستم درد، سایر سیستم های بدن مانند دما، جریان خون و حتی پوست اندام ها را درگیر می کند. محل دچار انچنان حساس می شود که حتی لمس ملایم و اندکی سرما هم ایجاد درد و ناراحتی می کند. بیماری RSD اغلب پس از اسیب جزئی ایجاد می شود. در مواردی ممکن است دیده شود، درد بیماری آر.دی.اس بسیار بیشتر از شدت اسیب باشد. درمان بیماری آر.دی.اس مشکل است و درمان های اندکی برای ان وجود دارد. با اینحال درمان با لیزر بر روی این بیماری موثر بوده و بیمار تاثیر لیزر را پس از یکی دو جلسه درمان احساس می کند. درمان کامل با لیزر سه هفته طول می کشد.
با این حال درمان با لیزر بر روی این بیماری موثر بوده و بیمار تاثیر لیزر را پس از یکی دو جلسه درمان احساس می کند. درمان کامل با لیزر سه هفته طول می کشد.

درمان درد سیاتیک با لیزر
درمان با لیزر برای سیاتیک باعث نتایج قابل قبولی می شود. این بیماری دردناک معمولا باعث ایجاد درد در یکی از اندام های تحتانی می شود. سیاتیک بیشتر درد ناحیه باسن ایجاد کرده که به پائین و ران منتشر می شود. سیاتیک بعلت تحت فشار قرار گرفتن ریشه های عصبی ستون فقرات ناحیه کمر (L3، L4، L5 to S1-3) یا فشار به عصب در ناحیه لگن ایجاد می شود. سیاتیک اگر درمان نشود ممکن است باعث درد شدیدتری شده و حتی به قسمت پائین پاها و پاشنه منتشر شود. 70 درصد بیمارانی که با لیزر درمان شده اند اظهار داشته اند که بهبودی در حد 60 درصد ایجاد شده است. در بسیاری بیماران بهبودی کامل گزارش شده است.
پنج درصد بیماران ظرف یک هفته از شروع لیزردرمانی دردشان بهتر می شود. برای درمان اساسی درد سیاتیک نیاز به پنج تا شش هفته درمان با لیزر می باشد.

مزایای درمان دردها و بیماریها با لیزر
لیزر انواع مختلفی دارد. دستگاههای لیزر قبل از استفاده در موارد درمانی در صنعت بکار گرفته شد که برای برش بکار می رود. لیزر در جراحی برای برشهای جراحی نیز بکار می رود. لیزر در درمان مشکلات پوستی نیز کاربرد دارد. اما استفاده از لیزر در طب فیزیکی و توانبخشی با سایر موارد کاربرد آن در صنعت و جراحی متفاوت است. لیزر بکار رفته در درمانهای درد، از سطح پوست تابانده می شود و درد یا برشی را ایجاد نمی کند بلکه با جذب بدن در سطح سلولی باعث تغییراتی می شود. لیزر درمانی یک روش غیر تهاجمی است بدین معنی که نیازی به برش جراحی یا تزریق ندارد. از مزایای استفاده از لیزر درمانی این است که درمان با لیزر نیازی به بستری شدن و طی شدن دوره نقاهت، مانند اعمال جراحی وجود ندارد.
برای درمان با لیزر نیازی به تجویز دارو نمی باشد و این مسئله مهمی است زیرا بسیاری از بیماران از مصرف دارو خودداری می کنند یا تمایلی به مصرف دارو ندارند. اگر درمان با لیزر توسط پزشک و به طور مناسب تجویز شود خطری در بر ندارد.

به امید موفقیت و بهبودی روزافزون شما
گروه پژوهشی ابوریحان