احتمالا در مورد پارگی رباط صلیبی شنیده‌اید، این مسئله درباره بازیکنان فوتبال زیاد به گوش می‌خورد. شاید این موضوع که پاره شدن رباط صلیبی یک بازیکن فوتبال می‌تواند ماه‌ها او را از میادین ورزشی دور نگه دارد، برایتان عجیب باشد. در این مقاله در مورد این پارگی، علائم آن و درمان پارگی رباط صلیبی زانو به نکاتی اشاره می‌شود.
درباره رباط صلیبی زانو بیشتر بدانید
رباط‌ها گروهی از بافت‌های همبند فیبرمانند هستند که دور مفصل قرار دارند و با محدود کردن حرکت‌های مفصل از آن محافظت می‌کند. چهار رباط مهم در زانو وجود دارد. رباط‌های زانو می‌تواند بر اثر حوادثی دچار کشیدگی و یا پارگی شوند. پارگی رباط ممکن است به صورت کامل یا جزئی اتفاق بیفتد. زمانی که بعضی از الیاف‌های تشکیل‌دهنده رباط دچار پارگی می‌شوند، گفته می‌شود که پارگی جزئی اتفاق افتاده است. زمانی که رباط کاملا پاره می‌شود، پارگی کامل اتفاق افتاده است.
اگر به رباط زانو آسیب برسد، علایمی مانند درد، تورم، حساسیت شدن زانو به لمس کردن، کبودی زانو و کاهش حرکات زانو خود را نشان می‌دهند. رباط‌ها در برابر کشش مقاوم هستند و اگر آسیب ببینند، مفصل را بی‌ثبات می‌کنند. پارگی رباط صلیبی زانو دامنه حرکتی مفصل را محدود می‌کند که موجب ناتوانی در چرخاندن پا می‌شود. پارگی رباط صلیبی زانو معمولا در هنگام ورزش هایی مانند فوتبال رخ می‌دهند.
رباط های اصلی زانو
زانو چهار رباط اصلی دارد که عبارت هستند از:
- رباط طرفی داخلی: این رباط به محدود کردن حرکت زانو به طرفین کمک می‌کند. در زمانی که یک نیرو یا ضربه‌ای به طرف بیرونی زانو وارد می‌شود، رباط طرفی داخلی ثبات مفصل را حفظ می‌کند. زمانی که به طرف بیرونی زانو ضربه‌ای وارد شود و رباط طرفی داخلی بیش از اندازه کشیده شود، این رباط دچار آسیب‌دیدگی می‌شود.
- رباط طرفی بیرونی: این رباط نیز به محدودسازی حرکت‌های زانو به طرفین کمک می‌کند و زمانی که نیرو یا ضربه از طرف داخلی زانو به آن وارد شود، ثبات مفصل را حفظ و از آن محافظت می‌کند. اگر فشار بیش از اندازه به طرف داخلی زانو وارد شود، فیبرهای رباط طرفی بیرونی دچار پارگی می‌شوند.
- رباط صلیبی جلویی: این رباط با کنترل حرکات رو به عقب و رو به جلوی زانو به حفظ ثبات زانو کمک می‌کند. اگر پا در حالت پایدار قرار داشته بشد و ضربه مستقیمی از سمت جلو به زانو وارد شود، رباط صلیبی جلویی زانو دچار آسیب‌دیدگی می‌شود.
- رباط صلیبی پشتی یا خلفی: ایم رباط نیز به کنترل حرکات رو به جلو و رو به عقب زانو کمک می‌کند. اگر نیروی بسیار زیادی جلوی قسمت بالایی استخوان ساق وارد شود، رباط صلیبی خلفی دچار آسیب‌دیدگی می‌شود.
علایم پارگی رباط صلیبی زانو
پارگی رباط صلیبی زانو علایمی دارند که عبارت هستند از:
- احساس زانودرد شدید
معمولا هر چه شدت آسیب‌دیدگی بیشتر باشد، شدت درد زانو نیز بیشتر است.
- التهاب و تورم زانو
وقتی که رباط صلیبی زانو آسیب می‌بیند، امکان دارد داخل زانو کمی خونریزی کند و زانو متورم شود. مقدار تورم زانو معمولا بستگی به شدت آسیب دارد.
- کم شدن دامنه حرکتی زانو
در پارگی کامل رباط صلیبی، معمولا دامنه حرکتی زانو را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. ولی در کشیدگی‌های خفیف، امکان حرکت دادن نسبی زانو وجود دارد.
- بی‌ثبات شدن زانو
این حالت نیز به شدت آسیبی که به زانو وارد می‌شود، دارد. اگر کشیدگی خفیف در زانو رخ دهد، امکان ایستادن روی پا وجود دارد.
- صدا دادن زانو در هنگام آسیب‌دیدگی
اگر رباط به صورت کامل پاره شود، امکان دارد هنگام رسیدن آسیب به زانو، صدایی از زانو شنیده شود.
- حساس شدن زانو به لمس کردن
اگر کشیدگی رباط‌ها جزئی باشد، معمولا حساسیت به لمس زانو خفیف است. ولی در موارد حاد و در حالت پارگی کامل رباط صلیبی ، حساسیت به لمس زانو شدت زیادی پیدا می‌کند.
- قفل شدن زانو
- عدم توانایی در خم و راست کردن زانو
- بیشتر شدن درد در هنگام خم کردن و حرکت دادن زانو
درمان پارگی رباط صلیبی زانو
روش‌های درمانی بسیاری برای درمان پارگی رباط صلیبی زانو وجود دارد. همه روش‌های درمانی مربوط به پزشک و بیمارستان نمی‌شوند. در این قسمت به برخی از روش‌های درمانی آسیب دیدگی رباط صلیبی زانو اشاره می‌شود.
استراحت کردن یکی از ساده ترین روش های درمان پارگی رباط صلیبی زانو
توصیه می‌شود که بیماری دچار پارگی رباط صلیبی زانو بین 48 تا 72 ساعت پس از آسیب‌دیدگی استراحت مطلق کند. بیمار باید در این مدت برای جلوگیری از فشار آوردن وزن بدن به زانوی آسیب دیده از عصا استفاده کند. توجه داشته باشید که بیشتر پزشکان با حرکت نکردن زانوی آسیب دیده در مدت طولانی موافق نیستند.
استفاده از یخ
بهتر است بلافاصله پس از آسیب‌دیدگی روی قسمت آسیب دیده یخ بگذارید و به مدت 10 تا 30 دقیقه یخ را روی این قسمت نگه دارید. توجه کنید که نباید یخ را به صورت مستقیم روی پوست قرار دهید چون این کار موجب سوختگی پوست می‌شود.
فشرده سازی زانو یکی از روش های درمان پارگی رباط صلیبی زانو
فشرده کردن یا باندپیچی زانو با استفاده از باندهای طبی، تورم را کاهش می‌دهد و به مفاصل زانو کمک می‌کند. در مورد باندپیچی زانو دقت کنید که زانو باید به صورتی باندپیچی شود که خیلی سفت و غیرقابل تحمل نباشد. چون این کار باعث قطع شدن جریان خون می‌شود.
استفاده از بریس های زانو و زانوبندها
ممکن است پزشک بر اساس علت آسیب دیدگی زانو و نوع آسیب‌دیدگی به بیمار توصیه کند که از بریس مخصوص برای حفاظت از زانو استفاده کند تا زمانی که زانوی آسیب دیده ترمیم شود. بریس‌های زانو به صورت لولا مانند هستند که امکان انجام حرکت‌های خم و باز شدن رابه مفصل زانو می‌دهد. توجه داشته باشید که برای همه موارد آسیب‌دیدگی زانو نمی‌توان از بریس زانو استفاده کرد.
استفاده از روش های فیزیوتراپی
فیزیوتراپی در درمان برخی از موارد آسیب دیدگی رباط زانو موثر است. فیزیوتراپی می‌تواند به بهبود دامنه حرکتی مفصل زانو کمک کند در روش‌های فیزیوتراپی ممکن است از تمرین‌های حرکتی جهت کمک به تقویت عضلات نگهدارنده مفصل بهره بگیرند. هم‌چنین در صورتی که برای ترمیم و درمان پارگی رباط صلیبی عمل جراحی تجویز شده باشد، امکان دارد که پزشک معالج به بیمار پیشنهاد کند که قبل از عمل جراحی از روش‌های فیزیوتراپی استفاده کنید.
می‌توانید برای استفاده از روش‌های فیزیوتراپی به متخصصان فیزیوتراپی ابوریحان مراجعه کنید.
جمع‌بندی
از پارگی رباط صلیبی زانو وحشت زده نشوید. روش‌های درمانی بسیاری هم برای درمان پارگی رباط صلیبی زانو وجود دارد که عمل جراحی فقط یکی از این روش‌های درمانی است. پس با مسجل شدن پارگی رباط صلیبی برایتان، نگران نباشید و در ذهن خود اتاق عمل را تصور نکنید.
به جای راه دادن نگرانی به خود از مشاوره‌های متخصصان مجتمع فیزیوتراپی ابوریحان استفاده کنید.